Cách tính biên độ nhiệt: Công thức, ví dụ minh họa và ý nghĩa thực tiễn

Biên độ nhiệt là một yếu tố quan trọng cho thấy sự biến đổi nhiệt độ giữa ngày và đêm. Tùy thuộc vào vị trí địa lí, địa hình và khí hậu và mỗi khu vực có một biên độ nhiệt khác nhau. Tìm hiểu về những khái niệm, cách tính biên độ nhiệt không chỉ giúp chúng ta ứng dụng trong học tập mà còn hỗ trợ chúng ta trong cuộc sống hằng ngày.

Biên độ nhiệt là gì?

Biên độ nhiệt là khoảng chênh lệch giữa nhiệt độ cao nhất và nhiệt độ thấp nhất trong một thời gian nhất định tại một vị trí địa lý cụ thể. Khoảng thời gian này có thể được tính theo ngày, theo tháng hoặc theo năm.

Cách tính biên độ nhiệt

Với khái niệm trên thì ta dễ dàng biết được cách tính biên độ nhiệt như sau:

• A = Tmax – Tmin

Ký hiệu:

• A là biên độ nhiệt cần tìm
• Tmax là nhiệt độ cao nhât trong thời gian cần tính
• Tmin là nhiệt độ thấp nhất trong thời gian cần tính

Các dạng biên độ nhiệt phổ biến

Biên độ nhiệt trong ngày

Biên độ nhiệt theo ngày được tính theo thời tiết của ngày hôm đó, nhiệt độ cao nhất trong ngày thường rơi vào khoảng thời gian 13 giờ, còn nhiệt độ thấp nhất là lúc mặt trời mọc.

Nếu thời tiết trong ngày có nắng, không có mây thì biên độ nhiệt ngày hôm đó sẽ cao và nếu thời tiết có nhiều mấy thì biên độ nhiệt trong ngày sẽ thấp. Việc biết được biên độ nhiệt sẽ giúp nông dân có thể ứng dụng để trồng trọt và canh tác và đảm bảo được năng suất cây trồng.

Biên độ nhiệt trung bình tháng

Biên độ nhiệt trung bình tháng được hiểu là sự chênh lệch nhiệt độ giữa tháng có nhiệt độ cao nhất và tháng có nhiệt độ thấp nhất.

Cách tính biên độ nhiệt trung bình tháng dựa vào công thức dưới đây:

A(TBT) = Tmax (TBT) – Tmin(TBT)

Trong đó:

• A(TBT) là nhiệt độ trung bình tháng
• Tmax(TBT) là nhiệt độ cao nhất trong bình tháng
• Tmin(TBT) là nhiệt độ thấp nhất trong bình tháng

Nhiệt độ trung bình tháng thường cao nhất vào những tháng mùa hè và thấp nhất vào những tháng cuối năm vào mùa đông.

Dựa vào nhiệt độ trung bình tháng ta có thể áp dụng canh tác theo mùa vụ giống như các loại cây ăn quả như sầu riêng, táo, nho.

>>>Bài viết liên quan: Công thức quặng boxit là gì? Thành phần, cấu trúc, ứng dụng

Biên độ nhiệt trung bình năm

Cách tính biên độ nhiệt trung bình năm được tính tương tự nhiệt độ trung bình tháng là sự chênh lệch nhiệt độ giữa tháng cao nhất trong năm và tháng thấp nhất trong năm.

Ví dụ minh họa về biên độ nhiệt

Biên độ nhiệt đặc trưng ở Việt Nam

Ở miền Bắc, biên độ nhiệt cao vì ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc và sự thay đổi thời tiết đặc trưng giữa bốn mùa.

Ở miền Nam, do có khí hậu ổn định quanh năm nên biên độ nhiệt thấp, không có sự chênh lệch rõ rệt.

Biên độ nhiệt đặc trưng trên thế giới

Tại sa mạc Sahara có biên độ nhiệt trong ngày lớn, rơi vào khoảng 20 – 30 độ, do đó không có mây và độ ẩm trong không khí thấp.

Những khu vực ven biển lại có nhiệt độ nhỏ hơn nhờ sự tác động của các đại dương, giúp nhiệt độ ôn hòa quanh năm.

Ý nghĩa biên độ nhiệt trong thực tiễn

Trong học tập và nghiên cứu

Biên độ nhiệt là một kiến thức quan trọng giúp học sinh phân tích được những đặc điểm của từng vùng khí hậu, từ đó có thể dự đoán các xu hướng thời tiết, khí hậu.

Trong đời sống sinh hoạt hằng ngày

Trong cuộc sống, biên độ nhiệt giúp con người chủ động thích nghi với thời tiết. Ví dụ chúng ta có thể điều chỉnh trang phục theo từng ngày hoặc từng mùa trong năm.

Trong sản xuất nông nghiệp

Biên độ nhiệt có ảnh hưởng lớn tới sự sinh trưởng và phát triển của các loại cây trồng. Chính vì vậy, việc nắm rõ các quy luật của biên độ nhiệt giúp người nông dân chọn giống, xác định thời điểm gieo trồng, phòng tránh sâu bệnh và tăng năng suất.

Bài viết trên đã cung cấp cho bạn các kiến thức về khái niệm, cách tính biên độ nhiệt và ứng dụng trong thực tiễn . Hy vọng rằng qua nội dung này, người bạn có thể nắm rõ bản chất cũng như áp dụng linh hoạt trong các lĩnh vực Địa lý. Hãy theo dõi trang web Thư viện điện tử Ihoc để cập nhật thêm nhiều kiến thức bổ ích và nâng cao kỹ năng học tập mỗi ngày.