Hướng dẫn cách làm 1 bài văn thuyết minh hay dễ đạt điểm cao

Cách làm 1 bài văn thuyết minh thường yêu cầu học sinh trình bày, giới thiệu, giải thích các vấn đề mà đề bài nêu ra. Đây là dạng bài thường gặp nhiều trong chương trình tập làm văn lớp 8, lớp 9, lớp 10. Tuy không khó, nhưng muốn đạt điểm cao, học sinh cần trình bày ý chính xác. Ngoài ra khi viết bài cần sử dụng phương pháp thuyết minh cụ thể để làm rõ nội dung. 

Đừng lo khó, SGK online sẽ hướng dẫn chi tiết cách làm bài văn thuyết minh dễ đạt điểm cao nhất, cùng theo dõi nhé! 

Tổng quan lý thuyết về văn thuyết minh

Trước khi tìm hiểu về cách làm 1 bài văn thuyết minh, bạn cần hiểu kỹ về đặc điểm hay yêu cầu cần có của bài văn thuyết minh là gì?

Những điểm nổi bật của một bài văn thuyết minh? 

Văn bản thuyết minh là một kiểu văn bản thông dụng trong đời sống nhằm cung cấp kiến thức về: đặc điểm, nguyên nhân, tính chất,… của các sự vật, hiện tượng trong tự nhiên, xã hội bằng phương thức giới thiệu, trình bày, giải thích.

Không giống như văn trừu tượng, bài văn thuyết minh thường ngắn gọn, nhất quán và rõ ràng nhằm cung cấp thông tin chính xác cho người nghe mà không phóng đại, thêm hoặc bớt các yếu tố hư cấu. Đây là yếu tố quan trọng nhất các bạn cần nắm khi làm bài văn thuyết minh.

Các yêu cầu cần có đối với cách làm 1 bài văn thuyết minh

Khi làm bài văn thuyết minh, người viết cần sử dụng linh hoạt các yếu tố miêu tả và các phương tiện nghệ thuật để tăng tính hấp dẫn của văn bản và nhấn mạnh chủ đề của nó.  

• Phải mang tính khách quan, rõ ràng và đem lại nguồn thông tin hữu ích cho mọi người.  
• Văn thuyết minh phải chính xác, các câu văn phải hấp dẫn và có liên quan chặt chẽ với nhau.

Các bước hoàn thành một bài văn thuyết minh bạn cần biết

Bước 1: Nêu khái niệm hoặc khái quát tổng thể về đối tượng được nói đến khi làm bài bài văn thuyết minh

Bước 2: Liệt kê những đối tượng liên quan đến đối tượng trong bài

Bước 3: Lấy ví dụ cụ thể phù hợp với đối tượng được thuyết minh trong bài

Bước 4: Sử dụng số liệu rõ ràng, xác thực

Bước 5: So sánh đối tượng thuyết minh với các đối tượng khác liên quan 

Bước 6: Phân loại đối tượng thuyết minh và phân tích thật kỹ khi làm văn

Để học tốt môn Ngữ Văn các em học sinh cũng cần luyện đọc nhiều, tập trung và dành thời tìm hiểu từ ngữ tiếng Việt và rèn luyện khả năng sáng tạo, tư duy sâu sắc. Đồng thời, các em có thể học tập theo thư viện online của Ihoc.vn để ghi nhớ các kiến thức nhanh hơn.

>>>Bài viết liên quan: Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí – Hướng dẫn soạn bài theo Ngữ Văn 9

Bí quyết “vàng” giúp bạn biết cách làm 1 bài văn thuyết minh ngắn gọn nhất

Để biết cách làm 1 bài văn thuyết minh ngắn gọn nhất có thể, nhưng không nhạt nhẽo và thiếu ý. Hãy theo dõi 3 bước để làm cho bài văn trở nên chi tiết hơn mà chúng tôi chia sẻ dưới đây nhé!  

Bước 1: 

Xác định chủ đề, đối tượng cần được thuyết minh 

• Thu thập và chọn lọc số liệu, tài liệu cho bài văn thuyết minh
• Lựa chọn phương pháp làm bài thuyết minh cụ thể, phù hợp  
• Mô tả, làm nổi bật những ý chính của đối tượng thuyết minh bằng ngôn từ dễ hiểu, chính xác.

Bước 2: Lập dàn bài cho bài văn thuyết minh  

Bước 3: Tiến hành viết bài văn thuyết minh hoàn chỉnh, thuyết phục/

Các đề minh họa về văn thuyết minh thường gặp

• Thuyết minh về một thể loại văn học 
• Thuyết minh về một trong các món ăn dân tộc được nhiều người biết đến của Việt Nam
• Giới thiệu về một danh lam thắng cảnh ở nước ta

Một số dạng đề văn thuyết minh lớp 8 bạn nên tham khảo

Không giống như các bài nghị luận xã hội bàn về những hiện tượng xã hội, thì bài văn thuyết minh cần phải khách quan, nhưng không quá khô khan và nhàm chán. Cụ thể, cách làm 1 bài văn thuyết minh lớp 8 cũng theo trình tự 3 bước như trên. Có nhiều dạng đề bài thuyết minh và mỗi dạng sẽ có một phương pháp khác nhau.

• Bài văn thuyết minh về một đồ vật yêu thích.
• Bài văn giới thiệu về các danh lam thắng cảnh nổi tiếng hay các di tích lịch sử lâu đời.
• Bài văn thuyết minh về một nhân vật nổi tiếng có sức ảnh hưởng tích cực đến cộng đồng.

Trong quá trình làm bài các em học sinh có thể tham khảo giải bí quyết học tốt tất các các môn trong đó có môn Ngữ Văn để học tập tốt hơn.

Các biện pháp nghệ thuật cần lưu ý khi làm bài văn thuyết minh lớp 9

Để lời văn thuyết minh thêm sinh động, hấp dẫn, khi làm bài các bạn nên sử dụng nhiều yếu tố nghệ thuật khác nhau như: 

• Ẩn dụ
• Nhân hóa
• Tự thuật
• Đối thoại 

Tùy thuộc vào chủ đề thuyết minh và chủ ý của người làm bài sẽ giúp bài văn trở nên có màu sắc và ghi điểm với người đọc. 

Nhìn chung, cách làm 1 bài văn thuyết minh ở lớp 9 là kiểu thuyết minh đã học ở lớp 8 nhưng được nâng cao hơn về phương pháp và tác dụng thuyết phục, đặc biệt là sử dụng yếu tố nghệ thuật. Tuy nhiên, các bạn cần luôn lưu ý các yếu tố nghệ thuật trên chỉ là yếu tố phụ trợ. Nếu chúng ta sử dụng nó quá nhiều, bài thuyết minh sẽ bị lệch ý và không còn thể hiện đúng nội dung của nó nữa.

Các yếu tố không phù hợp khi làm bài văn thuyết minh lớp 10 bạn cần lưu ý

Ba yếu tố trình tự không phù hợp khi làm bài văn thuyết minh bạn cần lưu ý để tránh bị trừ điểm: 

• Trình tự thời gian (yếu tố trình tự thời gian phù hợp với văn bản tự sự, văn kể chuyện)
• Trình tự không gian (yếu tố trình tự không gian phù hợp với bài văn miêu tả, khi người viết cần miêu tả một đối tượng nào đó)
• Trình tự nhận thức (yếu tố trình tự nhận thức phù hợp với bài văn nghị luận xã hội,  những văn bản bàn về một hiện tượng đời sống xã hội)

Bài viết trên của Ihoc.vn đã tổng hợp các thông tin về cách làm 1 bài văn thuyết minh. Hy vọng bài viết sẽ cung cấp đến các bạn những kiến thức bổ ích để học tốt và nâng cao điểm số môn Ngữ văn.