Cụm tính từ là gì? Ví dụ về cụm tính từ và bài tập áp dụng

Cụm tính từ là gì? Cụm tính từ là một nhóm từ được sắp xếp theo một cách nhất định để mô tả hoặc phê phán một đối tượng, một sự việc, hoặc một tính chất nào đó. Bài viết hôm nay sẽ cung cấp thông tin chi tiết hơn về cụm tính từ và những ví dụ cụ thể. 

Cụm tính từ là gì?
Cụm tính từ là gì?

Tính từ là gì?

Tính từ là các từ ngữ dùng để mô tả đặc điểm, phẩm chất, hoặc tính chất của sự vật, hiện tượng, hoặc hành động. Sự hợp nhất giữa tính từ và các từ ngữ khác tạo nên cụm từ tính từ. Ví dụ như những từ như thù, hận, yêu, thương… Vậy, cụm tính từ là gì? Hãy đọc tiếp bài viết nhé!

Đặc điểm của tính từ là sự phức tạp và khó xác định hơn, vì chúng thường chuyển đổi thành các loại từ khác như động từ hay danh từ. Trong câu, tính từ thường đảm nhận vai trò chủ ngữ, và đôi khi có trường hợp tính từ làm vị ngữ, tuy không phổ biến.

Tính từ là gì?
Tính từ là gì?

Tính từ có thể được phân loại thành hai loại chính:

  • Tính từ tự nhân: Đây là những từ ngữ biểu thị các đặc điểm như màu sắc, quy mô, phẩm chất, hình dáng, âm thanh, mức độ, … Ví dụ như xanh, đỏ, xấu, tốt…
  • Tính từ không tự thân: Đây là những từ không phải là tính từ nhưng thường có chức năng giống như một tính từ. Ví dụ như “buông thả” (chỉ lối sống tùy tiện, không có quy củ) hoặc “nhà quê” (chỉ cách sống ở nông thôn)…

Cụm tính từ là gì?

Cụm tính từ là gì? Cụm tính từ là một dạng kết hợp từ vựng, được tạo thành bằng cách ghép tính từ với một số từ ngữ phụ thuộc, tạo ra một ý nghĩa đầy đủ, có cấu trúc phức dài và tạp hơn so với một tính từ đơn lẻ. Như cụm danh từ và cụm động từ, cụm tính từ không chỉ chứa thông tin phong phú hơn mà còn hoạt động trong câu với vai trò và chức năng tương tự như một tính từ.

Cấu trúc tổng quan của một cụm tính từ bao gồm ba phần chính: phần phụ trước, phần trung tâm là tính từ và phần phụ sau. Trong cụm tính từ:

  • Phần phụ trước biểu thị các yếu tố như quan hệ thời gian, sự tiếp diễn, mức độ của đặc điểm hay tính chất, và nhiều khía cạnh khác, tất cả góp phần làm nổi bật tính từ ở phần trung tâm.
  • Phần trung tâm chứa tính từ và là trung tâm của ý nghĩa, thường là từ quyết định đặc điểm chính của cụm tính từ.
  • Phần phụ sau thường biểu thị vị trí, sự so sánh, mức độ, hoặc các yếu tố khác liên quan đến tính từ ở phần trung tâm.

Cụm tính từ là gì? Cụm tính từ không chỉ là một sự kết hợp ngữ pháp phức tạp, mà còn là một đơn vị ngôn ngữ đa chiều, mang lại sự đa dạng và sâu sắc trong biểu đạt ý nghĩa.

Cụm tính từ
Cụm tính từ

Ví dụ: Với cụm tính từ “Vì làm việc khuya, tôi đang mệt dần”, ta có:

Phần phụ trướcPhần trung tâmPhần phụ sau
đangmệtdần

Lưu ý: Tuy nhiên, cấu tạo của cụm tính từ không phải lúc nào cũng đủ 3 thành phần. Một số trường hợp có thể chỉ bao gồm phần phụ trước và phần trung tâm, hoặc phần trung tâm và phần phụ sau.

Ví dụ 1: Với cụm tính từ “rộng bao la”, ta có: 

Phần phụ trướcPhần trung tâmPhần phụ sau
(khuyết)rộngbao la

Ví dụ 2: Với cụm tính từ “nhanh như chớp”, ta có: 

Phần phụ trướcPhần trung tâmPhần phụ sau
(khuyết)nhanhnhư chớp

Các ví dụ về cụm tính từ là gì?

Ví dụ 1: Tiêu Chiến hát rất hay, tôi rất thích giọng hát của anh ấy.

  • Trong ví dụ này, tính từ là từ “thích” thể hiện sự thích thú và hâm mộ của nhân vật “tôi” đối với nhân vật “Tiêu Chiến”. 

Ví dụ 2: Tiêu Chiến là idol của tôi, anh ấy rất đẹp trai. 

  • Tính từ trong ví dụ này là từ “đẹp”, cụm tính từ “rất đẹp” dùng để chỉ đến đặc điểm của con người.
Ví dụ về cụm tính từ
Ví dụ về cụm tính từ

Ngoài ra, các cụm tính từ chỉ sự vật và hiện tượng khác như:

  • Cụm tính từ chỉ màu sắc như: xanh lè, đỏ chót, tím lịm, vàng chóe, đen xì, trắng bóc, …
  • Cụm tính từ chỉ kích thước như: dài thòn, dày dặn, mảnh mai, nhỏ bé, to lớn, ….
  • Cụm tính từ chỉ âm thanh như: ồn ào, xào xạc, nhộn nhịp, im lặng, …
  • Cụm tính từ chỉ hình dáng như: tròn trịa, vuông vắn, góc cạnh, cong vút, dẹp bẹt, …

Các loại cụm từ khác của tiếng Việt

Cụm danh từ

Cụm từ hợp thành từ cấu trúc của nó, được tạo ra thông qua việc kết hợp một danh từ với các từ ngữ bổ sung. Cụm từ này có tính đầy đủ hơn và cấu trúc phức tạp hơn so với một từ đơn, tuy nhiên, nó vẫn thực hiện chức năng của một từ trong một câu.

Qua quan sát, ta nhận thấy rằng để một danh từ thể hiện ý nghĩa đầy đủ trong một câu, cần phải kết hợp với các từ ngữ bổ sung. Điều này giúp người đọc hay người nghe hiểu rõ hơn về ý định của người sử dụng ngôn ngữ. Do đó, chúng ta thường thấy sự xuất hiện và sử dụng phổ biến của cụm từ.

Cụm danh từ
Cụm danh từ

Mô hình cấu trúc tổ chức của cụm từ rất giống với cách mà cụm danh từ được hình thành. Trong cấu trúc này:

  • Các thành phần phụ trước thường đi kèm với danh từ trung tâm để mô tả về số lượng hoặc đặc điểm cụ thể.
  • Các thành phần phụ sau có thể đề cập đến đặc điểm, vị trí trong không gian hoặc thời gian của sự vật được biểu thị bởi danh từ trung tâm.

Ví dụ: Với cụm danh từ “Cả gia đình đang ăn cơm”, ta có:

Phần phụ trướcPhần trung tâmPhần phụ sau
Cảgia đìnhđang ăn cơm

Cụm động từ

Cụm từ động từ là một tập hợp các từ được ghép lại, với động từ là yếu tố trung tâm, tạo nên một cấu trúc ngôn ngữ phức tạp hơn một động từ đơn lẻ. Mặc dù có sự phức tạp, nhưng trong câu, cụm động từ vẫn thực hiện vai trò và chức năng tương tự như một động từ.

Cụm động từ
Cụm động từ

Mô hình cấu trúc chung của cụm động từ gồm ba phần chính: phần phụ trước, động từ ở trung tâm và phần phụ sau. Trong đó:

  • Phần phụ trước thường đi kèm với động từ trung tâm để bổ sung ý nghĩa về thời gian, thể, mệnh lệnh thức, hay từ phủ định. Nó giúp làm rõ hơn về cách động từ được thực hiện.
  • Phần phụ sau đóng vai trò bổ sung ý nghĩa cho động từ trung tâm, mô tả thêm về thời gian, đối tượng, tính chất, hướng, nguyên nhân, hay các chi tiết khác của hành động đó. Mối quan hệ giữa các yếu tố này tạo nên một cấu trúc đồng nhất và chặt chẽ trong cụm động từ.

Ví dụ: Với cụm động từ “Tôi đã tìm thấy câu trả lời”, ta có:

Phần phụ trướcPhần trung tâmPhần phụ sau
đãtìm thấycâu trả lời

Bài tập về cụm tính từ là gì? 

Bài tập 1:  Đặt 5 câu có sử dụng tính từ hoặc cụm tính từ

  • Bạn thấy bức tranh mới của tôi đẹp không?
  • Cô giáo vừa dạy bài rất thú vị.
  • Cảnh đẹp của bãi biển khiến tôi trầm trồ.
  • Chúng tôi đã có một buổi họp công việc rất hiệu quả.
  • Bữa tối ngon miệng làm tăng hứng thú của tôi với nấu ăn.

Bài tập 2: Cụm tính từ là gì? Đặt 4 câu sử dụng tính từ chỉ

  • Tính tình: Cô gái thùy mịnết na đã khiến tôi ấn tượng.
  • Âm thanh: Tiếng sáo diều vi vu trên bầu trời tạo ra âm thanh dễ chịu và tràn ngập không khí bình yên.
  • Tính cách: Dù cậu bé ấy nghèo, nhưng tính hiền lành của anh ấy thực sự làm cho mọi người cảm động.
  • Sắc thái: Nụ cười tươi tắn của cô giáo khi bước vào đã tạo ra một không khí lạc quan và vui vẻ trong lớp học.
Bài tập về cụm tính từ là gì?
Bài tập về cụm tính từ là gì?

Bài tập 3: Viết 1 đoạn văn sử dụng cụm tính từ là gì? 

Đoạn 1: 

Trong buổi sáng ảm đạm, khi tôi bước ra khỏi nhà, tôi đã bắt gặp một bức tranh tuyệt vời mà thiên nhiên đã tạo nên. Bầu trời cao xanh thăm thẳm, mây trắng bồng bềnh như những bông tuyết mềm mại. Ánh nắng mặt trời len lỏi qua lớp mây, tô điểm cho cảnh sắc với những tia nắng ấm áp.

Đường phố yên bình, những ngôi nhà nhỏ xinh bên lề đường mang đến một không khí thân thiệnấm cúng. Cây cỏ xanh mướt ven đường tạo nên khung cảnh tự nhiên hài hòa. Tiếng sóng nhẹ của gió dịu dàng làm cho mọi thứ trở nên sống độngtinh tế.

Tôi không khỏi ngạc nhiên trước vẻ đẹp lãng mạn của cảnh sắc xung quanh. Mỗi chi tiết nhỏ đều được chăm sóc kỹ lưỡng, tạo nên một bức tranh tuyệt vờiđẹp ngỡ ngàng, khiến cho ngày mới bắt đầu trở nên trọn vẹntươi mới.

Đoạn 2:

Trong khu vườn nhỏ của tôi, có một sân hoa rực rỡ, là nơi thú vị nhất của ngôi nhà. Các bông hoa màu sắc nở rộ, tô điểm cho không gian với những mảng màu tươi thắm. Hương thơm dễ chịu từ những bông hoa lan tỏa khắp nơi, làm cho không khí trở nên thơ mộngtinh khôi.

Cây cỏ mướt mát bên dưới chân cây hoa tạo nên một thảm thực vật mềm mạithoải mái. Ánh nắng mặt trời ấm áp rơi xuống, tạo bóng cây dịu dàng, làm nổi bật vẻ đẹp tự nhiên của mọi thứ. Tiếng ca hót lên từ những chú chim nhỏ vui tươi trên cành cây, như là nhạc sống hòa mình vào không gian yên bình.

Từng chi tiết nhỏ trong khu vườn đều tỏa sáng với vẻ đẹp gần gũithân thiện, tạo cho tôi cảm giác như đang đắm chìm trong một thế giới tuyệt vời, nơi mà sự hòa quyện giữa loài cây, hoa và âm nhạc tự nhiên tạo nên một bức tranh sống động ấn tượng.

Bài viết trên đã trình bày về khái niệm cụm tính từ là gì và cung cấp ví dụ về cụm tính từ. Đừng quên theo dõi Thư viện điện tử thường xuyên để có thêm nhiều thông tin trong chương trình sách giáo khoa ngữ văn lớp 6 nhé!