Tác dụng dấu ngoặc kép là gì? Lưu ý khi dùng dấu ngoặc kép

Tác dụng dấu ngoặc kép là gì? Đây là mvột trong những yếu tố kiến thức quan trọng về dấu câu trong chương trình Tiếng Việt của lớp 4. Trong bài viết dưới đây, Thư viện bài giảng sẽ chia sẻ các thông tin quan trọng về dấu ngoặc kép để giúp bạn hiểu rõ hơn về chúng.

Dấu ngoặc kép là gì?

Trước khi tìm hiểu tác dụng dấu ngoặc kép, chúng ta cần hiểu rõ dấu ngoặc kép có nghĩa là gì. 

Dấu ngoặc kép là một loại dấu câu được hình thành từ việc đặt hai dấu nháy đơn đứng liền kề nhau. Thường được hiểu là một biểu tượng độc lập trong các hệ thống chữ viết khác nhau, dấu ngoặc kép được sử dụng để đánh dấu điểm bắt đầu và kết thúc của phần trích dẫn một lời nói trực tiếp, hay câu nói được trích dẫn hoặc cụm từ đặc biệt.

Dấu ngoặc kép có thể được viết theo nhiều cách khác nhau, tùy thuộc vào ngôn ngữ và phong cách viết. Trong tiếng Việt, dấu ngoặc kép thường được viết như sau:

• Dấu ngoặc kép mở: “
• Dấu ngoặc kép đóng: ”

Vậy, tác dụng dấu ngoặc kép là những gì? Hãy cùng Ihoc tìm hiểu ở phần tiếp theo đây nhé!

Tác dụng dấu ngoặc kép

Dấu ngoặc kép là một dấu câu quan trọng trong văn bản, có thể được sử dụng với nhiều mục đích khác nhau. Dưới đây là một số tác dụng dấu ngoặc kép:

• Dẫn lời nói trực tiếp

Dấu ngoặc kép thường được sử dụng để dẫn dắt lời nói trực tiếp của nhân vật hoặc của người nào đó. 

• Ví dụ: Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng phát biểu: “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”.

Trích dẫn một nhận định, danh ngôn

Dấu ngoặc kép còn được dùng để trích dẫn một nhận định, danh ngôn hoặc một câu nói nào đó. 

• Ví dụ: Nhà văn Nguyễn Minh Châu từng viết: “Nhà văn là người tìm kiếm những hạt ngọc ẩn giấu từ bề sâu tâm hồn của con người”.

Đánh dấu từ ngữ sử dụng có ý nghĩa đặc biệt

Dấu ngoặc kép có thể được dùng để đánh dấu từ ngữ sử dụng có ý nghĩa đặc biệt, khác với nghĩa thông thường. 

• Ví dụ: Cậu bé mồ côi ấy “mồ côi” cả cha lẫn mẹ.

Đánh dấu tên của các tác phẩm văn học, vở kịch, tờ báo, hay tập san,… 

Dấu ngoặc kép còn được dùng để đánh dấu tên của các tác phẩm văn học, vở kịch, tờ báo, hay tập san,… 

Ví dụ:

• “Sóng” là một tác phẩm nổi tiếng của nhà thơ Xuân Quỳnh.
• “Văn nghệ Tuổi trẻ” là một tờ báo dành cho giới trẻ.

Việc sử dụng dấu ngoặc kép đúng cách sẽ giúp văn bản trở nên rõ ràng, mạch lạc và dễ hiểu hơn.

Lưu ý khi dùng dấu ngoặc kép

Dấu ngoặc kép là một dấu câu quan trọng, nhưng cũng dễ gây nhầm lẫn nếu sử dụng không đúng cách. Dưới đây là một số lưu ý khi dùng dấu ngoặc kép:

Dấu ngoặc kép thường được sử dụng theo cặp, một dấu mở và một dấu đóng. 

• Ví dụ: Mẹ Teresa từng nói: “Hãy yêu thương, vì yêu thương là tất cả”.

Dấu ngoặc kép thường được đặt ở đầu và cuối phần trích dẫn. 

• Ví dụ: Tố Hữu nói: “Cuộc đời là một cuộc đấu tranh không ngừng nghỉ”.

Nếu lời nói trực tiếp là một nói câu trọn vẹn hoặc đoạn văn thì trước dấu ngoặc kép “” ta phải thêm dấu hai chấm. 

• Ví dụ: M. Gorki từng nói: “Sách là ngọn đèn soi sáng tâm hồn con người”.

Dấu ngoặc kép có thể được sử dụng để đánh dấu những từ ngữ được dùng với ý nghĩa đặc biệt. 

• Ví dụ: Cô ấy hát “đặc biệt” hay. 

Dấu ngoặc kép cũng có thể được sử dụng để đánh dấu tên của các vở kịch, tác phẩm văn học, tờ báo, tập san,… 

• Ví dụ: “Ngày trở về” là sản phẩm báo tường của lớp 12A1.

Khi sử dụng dấu ngoặc kép để trích dẫn một câu nói hoặc một đoạn văn, cần chú ý đến dấu câu trong phần trích dẫn. 

• Ví dụ: A.P. Chekhov nói: “Thiên nhiên là nguồn của mọi vẻ đẹp”.

Bài tập về tác dụng dấu ngoặc kép tiếng Việt lớp 4

Dưới đây là một số bài tập về tác dụng dấu ngoặc kép trong chương trình sách giáo khoa tiếng Việt lớp 4. Mời các em tham khảo!

Bài tập 1

Dựa vào những kiến thức đã học, em hãy cho biết tác dụng dấu ngoặc kép trong những câu sau được dùng để làm gì?

• Câu 1: Tố Hữu nói: “Thơ là tiếng nói của tâm hồn”.
• Câu 2: Albert Einstein từng viết: “Sức mạnh của con người nằm ở ý chí”.
• Câu 3: Cậu bé ấy là một “nhân tài”. 
• Câu 4: “Lão Hạc” là một tác phẩm nổi tiếng của nhà văn Nam Cao.

Đáp án

• Câu 1: Tác dụng dấu ngoặc kép để dẫn lời nói trực tiếp của Tố Hữu.
• Câu 2: Dấu ngoặc kép dùng để trích dẫn một nhận định của Albert Einstein.
• Câu 3: Dấu ngoặc kép dùng để đánh dấu một từ ngữ được dùng với ý nghĩa đặc biệt. Trong câu này, từ “nhân tài” được dùng với ý nghĩa là “người cực kỳ giỏi”. 
• Câu 4: Dấu ngoặc kép dùng để đánh dấu tên của một tác phẩm văn học.

Bài tập 2

Em hãy điền dấu ngoặc kép vào những chỗ thích hợp trong đoạn văn sau:

Có một lần, tôi được bố mẹ cho đi chơi ở vườn bách thú. Ở đó, tôi nhìn thấy rất nhiều loài động vật quý hiếm. Tôi đặc biệt thích thú với những chú khỉ tinh nghịch, những chú voi to lớn và những chú sư tử oai phong. Tôi đã được chụp ảnh cùng với những chú khỉ và những chú voi. Tôi rất vui vì đã có một chuyến đi chơi thú vị.

Đáp án

Có một lần, tôi được bố mẹ cho đi chơi ở vườn bách thú. Ở đó, tôi nhìn thấy rất nhiều loài động vật quý hiếm. Tôi “đặc biệt” thích thú với những chú khỉ “tinh nghịch”, những chú voi to lớn và những chú sư tử “oai phong”. Tôi đã được chụp ảnh cùng với những chú khỉ và những chú voi. Tôi cảm thấy thật sự “hạnh phúc” vì đã có một chuyến đi chơi thú vị.

Bài tập 3

Em hãy viết một đoạn văn ngắn có sử dụng tác dụng dấu ngoặc kép để dẫn lời nói trực tiếp của một nhân vật.

Đáp án

Một hôm, tôi đang đi học về thì gặp một bạn nhỏ đang khóc. Tôi hỏi bạn có sao không thì bạn ấy kể cho tôi nghe rằng bạn ấy bị mất xe đạp. Tôi hứa với bạn ấy sẽ giúp bạn ấy tìm lại chiếc xe đạp. Chúng tôi cùng nhau đi tìm và cuối cùng cũng tìm thấy chiếc xe đạp của bạn ấy. Bạn ấy rất vui và cảm ơn tôi. Bạn ấy nói: “Cảm ơn bạn rất nhiều, bạn thật tốt bụng”. Tôi rất vui vì mình đã giúp được bạn ấy.

Bài tập 4

Em hãy viết một đoạn văn ngắn có sử dụng tác dụng dấu ngoặc kép để trích dẫn một nhận định của một danh nhân.

Đáp án

Nhà bác học Albert Einstein từng nói: “Sự sáng tạo là trí thông minh vui chơi”. Câu nói này đã cho chúng ta thấy rằng sự sáng tạo là một phần tất yếu của trí thông minh. Để có thể sáng tạo, chúng ta cần có trí thông minh, nhưng cũng cần có sự vui chơi, thoải mái. Khi chúng ta vui chơi, chúng ta sẽ có nhiều ý tưởng mới mẻ và độc đáo hơn.

Trên đây là toàn bộ thông tin mà Thư viện bài giảng muốn chia sẻ tác dụng dấu ngoặc kép. Hy vọng rằng những kiến thức mà chúng tôi cung cấp đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cách sử dụng dấu ngoặc kép.