Hướng dẫn cách làm bài tiểu luận chất lượng – Các bước chi tiết dễ hiểu cho bạn

Viết tiểu luận là một trong những công việc mà bất cứ sinh viên nào cũng buộc phải thực hiện trong quá trình học tập. Cách làm bài tiểu luận triết học hay một môn khoa học nào khác cũng đều sẽ có những quy định chung cần tuân thủ.

Sẽ không còn là thách thức quá lớn nếu các bạn hiểu rõ hơn tiểu luận là gì, cũng như các yêu cầu của một tiểu luận khoa học. Hãy cùng theo dõi bài viết của ihoc.vn để được hướng dẫn chi tiết các bước thực hiện một bài tiểu luận chất lượng giúp bạn đạt điểm cao.

Tiểu luận là gì

Tiểu luận là văn bản khoa học với mục đích trình bày quan điểm, ý kiến, kết quả nghiên cứu, phát hiện mới của tác giả về 1 chủ đề nào đó. Đây là một dạng của luận văn tốt nghiệp nhưng sẽ có yêu cầu đơn giản hơn.

Tiểu luận được xem là dạng bài viết của công trình nghiên cứu khoa học. Do vậy, cần xác định rõ phương pháp thực hiện sẽ là sự cộng hưởng giữa phương pháp nghiên cứu của ngành học cùng với các phương pháp hỗ trợ khác. Trong đó phương pháp soạn thảo văn bản hiện nay được thực hiện chủ yếu thông qua máy tính.

Tương tự như các văn bản khoa học khác, một bài tiểu luận khoa học không thể trình bày ngẫu hứng theo sở thích của người viết. Theo quy cách trình bày, sẽ có những tiêu chuẩn cụ thể được quy định về cỡ chữ, khoảng cách giữa các dòng, canh lề, kiểu chữ, tiêu đề, trình bày lời cảm ơn, ghi chú, trích dẫn, tài liệu tham khảo…

Nội dung bài tiểu luận

Tiểu luận cần nêu lên được vấn đề, phân tích vấn đề cũng như trình bày những kết quả được người viết phát hiện mới. Bên cạnh đó, nội dung của tiểu luận cũng sẽ thể hiện ý kiến, quan điểm, kết luận của người viết.

Về bản chất, cách trình bày nội dung tiểu luận khoa học sẽ tương tự như cách làm bài văn nghị luận xã hội của bạn thời phổ thông. Có nghĩa là ở đó, bạn cần nêu được vấn đề và quan điểm của mình, cũng như đưa ra được hướng giải quyết vấn đề. Điểm khác nhau cơ bản nằm ở chỗ, với tiểu luận, bạn có thể tự lựa chọn đề tài. Nó có thể dễ hơn hoặc khó hơn khi người làm cần phải đưa ra những nghiên cứu riêng, ý kiến riêng về cấn đề khoa học được đề cập tới trong tiểu luận.

Cách đặt đề tài cho bài tiểu luận

Bạn nên hiểu rằng, các giảng viên sẽ không hề hứng thú với việc phải đọc một tập tài liệu dài ngoằng nhưng chỉ đơn giản là nhắc lại những thông tin đã có sẵn. Điều họ cần chính là những lập luận của chính sinh viên về chủ đề bàn luận.

Như đã đề cập ở trên, chủ đề tiểu luận hoàn toàn nằm ở sự lựa chọn của bạn. Vì vậy, hãy tự nhìn nhận và đánh giá sở thích, điểm mạnh của bản thân để biết rằng bạn hứng thú và tự tin để đưa ra biện luận với những chủ đề nào.

Xem xét và theo dõi những chủ đề mà GVHD của bạn thường đề cập đến cũng sẽ là những gợi ý tốt làm cơ sở khi bạn đưa ra quyết định lựa chọn đề tài tiểu luận.

Quy định chung khi trình bày tiểu luận

Tiểu luận cần được soạn thảo trên máy tính, cách soạn thảo tiểu luận trong Word cần tuân thủ các tiêu chuẩn sau:

• Thông thường, độ dài tiêu chuẩn của các bài tiểu luận môn học sẽ nằm trong khoảng từ 5 – 25 trang. Tiểu luận tốt nghiệp hay còn được biết đến với tên gọi khác là khóa luận tốt nghiệp, sẽ dài hơn với khoảng 30 – 50 trang tùy yêu cầu.
• Tiểu luận làm trên khổ giấy A4.
• Số dòng in trong một trang sẽ là 26-27 dòng – dãn cách dòng 1,5 lines.
• Tiểu luận cần trình bày rõ ràng, sáng sủa với văn phong của một thể loại văn bản khoa học, giản dị, trong sáng.
• Các thuật ngữ chuyên môn cần được sử dụng chính xác, đúng nghĩa
• Không mắc lỗi chính tả và ngữ pháp
• Không lạm dụng các tính năng trình bày của máy tính để trang trí sẽ mất đi tính chuyên nghiệp cho bài tiểu luận khoa học

Bố cục của bài tiểu luận

Bìa: nằm ở phần ngoài cùng, thường được làm bằng giấy cứng. Bìa tiểu luận sẽ chứa các nội dung giúp nhận diện tác giả và đề tài nghiên cứu. Phía trên cùng đề tên trường và khoa. Giữa trang đề tên đề tài bằng khổ chữ to. Góc phải cuối trang là vị trí trình bày họ tên người hướng dẫn, người thực hiện đề tài, lớp và năm học. Trang bìa có thể được đóng khung với 1 vài chi tiết biểu tượng để nổi bật chi tiết

• Trang phụ bìa : sẽ là bản chụp của bìa, được in trên giấy bình thường
• Trang nhận xét của GVHD (nếu có)
• Trang nhận xét của GVBM (nếu có)
• Lời cảm ơn (nếu cần)
• Mục lục
• Phần nội dung chính: trình bày kết quả nghiên cứu của tiểu luận
• Danh mục các tài liệu tham khảo được sử dụng trong quá trình thực hiện đề tài nghiên cứu
• Phụ lục (nếu cần)

Các bước thể hiện cách làm bài tiểu luận hoàn hảo

Bạn sẽ dễ dàng bị mất phương hướng trong quá trình nghiên cứu nếu không lên sẵn kế hoạch làm việc. Hãy bắt tay ngay vào việc vạch ra những ý tưởng và xác định phương hướng lập luận rõ ràng dẫn dắt chủ đề đến mục đích cần đạt. Đừng quên quản lý tốt thời gian để đảm bảo tiến độ kế hoạch hoàn thành trước dealine nếu không muốn lỡ hạn nộp bài.

Xác định đề tài

Việc đầu tiên người viết cần làm ngay sau khi lựa chọn đề tài chính là xác định rõ mục đích nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu cũng như giới hạn về nội dung và mức độ nghiên cứu. Đối với một số ngành đặc thù, người viết sẽ phải đưa ra giới hạn về thời gian, không gian, điều kiện thực hiện của sự kiện, vấn đề cần nghiên cứu….

Tập hợp thông tin tư liệu

Tư liệu để xây dựng nội dung của tiểu luận khoa học sẽ được tập hợp từ nhiều nguồn thông tin khác nhau có sự liên quan đến đề tài nghiên cứu. Các nguồn tư liệu có thể sẽ là:

Các nguồn tài liệu từ sách, báo, tạp chí, kỷ yếu khoa học…  Thông thường được lưu trữ trong các thư viện hoặc trên Internet.

Các kết quả có được từ các hoạt động thí nghiệm, thực nghiệm, thực địa, thực tập, điều tra,…v.v

Các nguồn tư liệu tham khảo để phục vụ cho hoạt động nghiên cứu và thực hiện tiểu luận. Thường sẽ được tập hợp thành phần danh mục tài liệu tham khảo trong cấu trúc của một tiểu luận. Trong đó các tài liệu sẽ được sắp xếp theo thứ tự tên tác giả hoặc tên tài liệu,…tùy theo mục đích của người viết.

Lập dàn ý tiểu luận

Lập dàn ý hay còn gọi với thuật ngữ quen thuộc khác là đề cương để tạo khung sườn cho bài tiểu luận. Là một trong những bước đặc biệt quan trọng với cách làm bài tiểu luận đạt điểm cao. Bởi đề cương sẽ giúp chúng ta phác họa những nét chính về phương pháp cũng như cách thức để giải quyết vấn đề nghiên cứu.

Công việc lập dàn ý cần nêu rõ được nội dung tiểu luận sẽ gồm những phần, chương, mục nào. Cũng như cách bố trí và nội dung của từng mục là gì. Các nội dung này có thể linh động thay đổi trong quá trình thực hiện

Nhìn chung, nội dung của một bài tiểu luận cơ bản thường sẽ bao gồm các phần chính sau:

Phần mở bài

• Nêu rõ nội dung đề tài nghiên cứu, lý do và mục đích nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu sẽ là gì

Phần thân bài

• Phần thân bài thường được chia thành những hạng mục nhỏ hơn – chương. Trong mỗi chương, người viết có thể tiếp tục phân cấp với những mục nhỏ hơn. Để thể hiện quá trình giải quyết vấn đề, các kết quả nghiên cứu có được, các nhận định, đánh giá,….
• Phần thân bài sẽ được viết nhiều lần, bổ sung, chỉnh sửa trong suốt quá trình nghiên cứu. Bởi đây là phần cốt lõi nhất của bài tiểu luận. Khi thể hiện công sức và trình độ nghiên cứu cũng như những kỹ năng thực hiện trong cách làm bài tiểu luận của người thực hiện.

Phần kết luận

Với phần kết luận, đây sẽ là điểm nhấn khi tổng kết lại toàn bộ nội dung của một tiểu luận khoa học. Vì vậy, người viết cần đảm bảo rằng nội dung của hạng mục này đã chứa đầy đủ các ý chính sau:

• Tóm tắt quá trình giải quyết vấn đề: các kết quả nghiên cứu
• Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của kết quả nghiên cứu
• Nêu ra những vấn đề chưa giải quyết được và hướng phát triển của đề tài.

Giải quyết nội dung nghiên cứu

Để có thể giải quyết nội dung nghiên cứu một cách chuyên sâu, bao quát và toàn diện vấn đề. Người thực hiện cần tiếp cận vấn đề một cách đa chiều. Để từ đó đưa ra những nhận xét, đánh giá, … cho từng mục trong tiểu luận. Sau đó mới viết những kết quả nghiên cứu của mình vào bài tiểu luận.

Người thực hiện tiểu luận cần phải tiến hành các hoạt động:

• Nghiên cứu
• Làm thí nghiệm
• Thực nghiệm
• Điều tra
• Phỏng vấn, tra cứu tài liệu, tổng hợp và phân tích dữ liệu

Lưu ý rằng trong quá trình nghiên cứu, các ý tưởng, kết quả sẽ chưa chắc chắn và đôi khi sẽ có những sai số xảy ra. Do đó, người viết nên trình bày dưới dạng bản thảo tất cả những thông tin, kết quả có được. Trong các bước tiếp theo sẽ tiếp tục sửa chữa, sàng lọc, sắp xếp, hoàn chỉnh lại để đi đến sản phẩm cuối cùng được hoàn thiện tốt nhất

Hoàn thiện cấu trúc bài tiểu luận

Sau khi đã viết được nội dung tiểu luận, chúng ta cần đọc lại để điều chỉnh nội dung và bố cục tiểu luận sao cho phù hợp với kết quả và diễn tiến quá trình nghiên cứu

• Liên kết các hạng mục ban đầu trong bản thảo một cách mạch lạc, rõ ràng.
• Lược bỏ những tiểu mục nhỏ chưa chắc chắn hoặc quá lan man
• Sửa chữa lỗi chính tả, câu văn và các lập luận được chính xác, dễ hiểu và trong sáng.
• Chỉnh sửa nội dung và hình thức của các bảng, biểu, hình ảnh….
• Nhập danh mục tài liệu tham khảo cho tiểu luận
• Điều chỉnh định dạng các phần của tiểu luận như tiêu đề, chú thích, tham chiếu,…
• Tạo các phần cần thiết cho bài tiểu luận như : Trang bìa, Mục lục, Header/Footer,…

Cấu trúc của bài tiểu luận hoàn chỉnh

Trong phần này, ihoc.vn sẽ gửi đến các bạn đề cương chung về cấu trúc của một bài tiểu luận hoàn chỉnh nhất bao gồm các hạng mục, tiểu mục nhỏ được phân cấp cụ thể. Cùng theo dõi với chúng mình nhé!

Phần mở đầu

Lý do chọn đề tài

Lý do chọn đề tài thể hiện được sự hiểu biết và định hướng của đề tài mà bạn lựa chọn. Tuy rằng đây không phải là phần nội dung quá quan trọng trong cách làm bài tiểu luận. Nhưng nó lại là phần quan trọng cho 1 mở bài tiểu luận hoàn hảo. Bởi nó giúp người đọc, người theo dõi có thể hiểu rõ đề tài tiểu luận của bạn là gì.

Lý do chọn đề tài thường được trình bày theo 2 khía cạnh

• Lý do lí luận: khái quát tính chất và tầm quan trọng của vấn đề được nghiên cứu
• Lý do thực tiễn: khái quát những yếu kém, bất cập của vấn đề trong thực tiễn

Mục đích nghiên cứu

Mục đích nghiên cứu là cơ sở để hình thành nhiệm vụ nghiên cứu với 2 vấn đề cơ bản sau

• Mô tả và phân tích thực trạng của vấn đề
• Đề xuất biện pháp nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu

Là tiêu điểm mà đề tài cần tập trung để giải quyết. Đó có thể là thực trạng, biện pháp, giải pháp giải quyết vấn đề,….

Nhiệm vụ nghiên cứu

• Hệ thống các vấn đề lí luận liên quan đến đề tài
• Mô tả thực trạng vấn đề hiện nay
• Phân tích và đánh giá thực trạng
• Đề xuất biện pháp giải quyết, khuyến nghị

Phương pháp nghiên cứu

Như đã đề cập ở trên, để có thể giải quyết tổng hòa tất cả các nhiệm vụ đề tài, người viết sẽ cần phải áp dụng rất nhiều phương pháp nghiên cứu. Mỗi phương pháp sẽ giúp người viết giải quyết được mục đích cụ thể cần đạt. Vì vậy, khi giới thiệu phương pháp nghiên cứu, cần nên trình bày rõ ràng về mục đích của từng phương pháp, đối tượng hướng đến và nội dung của phương pháp là gì.

Phần thân bài tiểu luận

• Mô tả, phân tích thực trạng vấn đề cần trình bày
• Đánh giá mối liên hệ, tác động của vấn đề nghiên cứu
• Đề xuất các giải pháp cho vấn đề nghiên cứu

Phần kết luận, kiến nghị

• Tóm tắt vấn đề được nghiên cứu
• Đánh giá tổng quát quá trình nghiên cứu
• Kiến nghị các hướng nghiên cứu tiếp theo.

Tài liệu tham khảo

Trích dẫn lại các tài liệu đã tham khảo trong bài viết. Hệ thống và giới thiệu các tư liệu tham khảo này sẽ giúp tăng độ uy tín cũng như tính trung thực của bài luận.

Phụ lục

Phần này có thể có hoặc không đều không tạo ra ảnh hưởng quá nhiều đến toàn bộ tiểu luận

Hướng dẫn chi tiết cách làm bài tiểu luận

Cách trình bày phần giới thiệu: thường sẽ là 1 đoạn văn

Hướng người đọc vào chủ đề chung của tiểu luận

Nhận diện mục tiêu của bài tiểu luận

Tóm tắt phạm vi, những điểm cần giải quyết trong phần nội dung của bài luận

Khái quát quan điểm chung về đề tài

Phần nội dung tiểu luận: Có thể từ 6 – 8 đoạn văn

Là nơi phát triển bài viết thông qua các đoạn văn nhỏ để giải quyết từng ý. Mỗi đoạn văn cần có tính thống nhất khi chỉ nên tập trung vào ý chính. Dù rằng, mỗi đoạn văn cần thể hiện sự phát triển để làm rõ vấn đề. Thế nhưng các thông tin trong đoạn cần liên hệ chặt chẽ với nhau.

Giữa các đoạn cần có sự liên kết mạch lạc để cùng đi theo một mục tiêu chung toàn bài. Lúc này chúng ta cần phát huy tốt giá trị liên kết và chuyển đổi của câu đầu tiên mỗi đoạn. Câu đầu tiên thường được nhắc đến như là câu chủ đề, giới thiệu về đoạn văn bằng cách chỉ ra và tóm tắt những điểm chính của đoạn văn. Như vậy, nó sẽ nên là nơi chuyển tải đến người đọc quan điểm mà bạn muốn làm rõ trong đoạn văn đích.

Phần kết luận

Phần kết luận cũng khá quan trọng với bài tiểu luận. Bởi ở đó sẽ phản ánh lại những gì mà bạn đã giới thiệu trong phần mở đầu. Kết luận thường sẽ làm nhiệm vụ tóm tắt nội dung tiểu luận và khẳng định lại ý chính của bạn

Với phần kết luận, bạn nên trình bày một cách ngắn gọn, cô đọng và khái quát nhất những nội dung đã được trình bày trong các chương trước đó.

Kết bài

Trên đây, ihoc.vn đã tổng hợp các thông tin cần thiết để gửi đến bạn đọc cách làm bài tiểu luận chi tiết. Hy vọng bài viết này của chúng tôi có thể giúp ích tốt cho bạn. Đừng quên chia sẻ bài viết cũng như theo dõi ihoc.vn để không bỏ lỡ những kiến thức bổ ích tiếp theo.